Meldpunt ondermijning en mensenhandel

Drugshandel is het telen, bereiden, bewerken, verwerken, verkopen, afleveren, verstrekken, vervoeren en vervaardigen van soft- en harddrugs. Met uitzondering van coffeeshops, waarbij de verkoop van softdrugs wordt gedoogd door de overheid.

 De productie van drugs vindt plaats in hennepkwekerijen en drugslabs. Deze zijn vaak te vinden in woningen, schuren, bedrijfspanden en afgelegen gebouwen. Vaak zijn er verschillende vakmannen nodig om de beoogde productielocatie klaar te maken voor gebruik.

Voor de productie van drugs zijn verschillende grondstoffen nodig. De grondstoffen voor hennepkwekerijen worden onder andere bij smartshops, growshops en groothandels gekocht. Sinds het verbod op de handel in kweekbenodigdheden – en daarmee de terugloop van het aantal in het straatbeeld zichtbare growshops – wordt steeds meer materiaal en kennis online gekocht.

Drugslabs hebben naast verschillende grondstoffen en chemicaliën ook hardware nodig om te kunnen produceren. Denk hierbij aan ketels, vriezers, jerrycans, keukenmachines, koelkasten, gasflessen en weegschalen.

Mensenhandel gaat over mensen die onder dwang iets moeten doen of in een bepaalde situatie belanden. Bijvoorbeeld dwang bij het aannemen of vervoeren van mensen. Of bij het geven van een plek om te slapen. Mensen kunnen gedwongen worden door misleiding, intimidatie, geweld, chantage of mishandeling.

 Het doel van de mensenhandelaar is het uitbuiten van een persoon om er zelf beter van te worden (persoonlijk gewin). Het is een vorm van geweld waarbij iemand geld verdient aan een ander. Mensenhandel heeft een grote negatieve invloed op de vrijheid van mensen. Het is een van de meest ernstige en ingewikkelde soorten van ondermijning.

Seksuele uitbuiting, criminele uitbuiting, arbeidsuitbuiting en orgaanhandel zijn vormen van mensenhandel.

Seksuele uitbuiting

Wordt iemand gedwongen om seks te hebben tegen betaling (van geld, kleding of eten)? En moet diegene die betaling afdragen aan een uitbuiter? Dan is er sprake van seksuele uitbuiting. Seksuele uitbuiting komt voor in de legale en illegale prostitutie. Bijvoorbeeld vrouwen die gedwongen worden om te werken als prostituee. Of personen die betaalde seks moeten hebben op privé- en andere onzichtbare illegale locaties.

Seksuele uitbuiting is in Nederland de meest voorkomende vorm van mensenhandel. Per jaar zijn er bijna 3.000 slachtoffers. Hiervan zijn ruim 1.300 slachtoffers Nederlandse meisjes. Bijvoorbeeld van een loverboy. Loverboys zijn ook mensenhandelaren. Ze doen zich anders voor dan ze zijn. 

 Seksuele uitbuiting begint vaak onschuldig en vrijwillig. Loverboys maken iemand afhankelijk en laten diegene dan voor zich werken. Vaak ziet het slachtoffer de loverboy eerst als geliefde, beschermer of vriend.  Later is er sprake van dwang. Mensenhandelaren zetten jongeren vaak onder druk, bijvoorbeeld met naaktfoto’s. En ze zorgen ervoor dat het contact met ouders, verzorgers, vrienden en vriendinnen wordt verbroken. Let op: loverboys kunnen ook meisjes zijn! En ook jongens kunnen slachtoffer worden van seksuele uitbuiting.

Criminele uitbuiting

Bij criminele uitbuiting wordt iemand gedwongen om strafbare dingen te doen. Zoals het vervoeren van drugs, geld doorsluizen via de eigen bankrekening, of diefstal. Het slachtoffer moet het verdiende geld afstaan. Vaak is er sprake van chantage of dreiging met geweld. Ook slachtoffers van criminele uitbuiting durven vaak geen hulp te vragen. Ze schamen zich en zijn bang voor de gevolgen als ze aangifte doen.

Arbeidsuitbuiting

Er is sprake van arbeidsuitbuiting als iemand werkt en de inkomsten (gedeeltelijk) moet afdragen. Of als iemand in mensonterende omstandigheden moet werken.

Orgaanhandel

Slachtoffers van gedwongen orgaanverwijdering worden gedwongen om een orgaan af te staan. Deze organen worden voor veel geld verkocht. Vanwege het beperkte aantal geregistreerde slachtoffers is nog relatief weinig bekend over deze vorm van mensenhandel in Nederland.

Malafide verwijst naar gedrag dat opzettelijk schadelijk, bedrieglijk of frauduleus is. Een malafide persoon, organisatie of bedrijf heeft meestal geen goede bedoelingen en is bereid om anderen te misleiden, te benadelen of schade toe te brengen. Dit voor persoonlijk gewin. Er kan sprake zijn van criminele handelingen. Het woord wordt vaak gebruikt om te verwijzen naar onethische of illegale praktijken.

Witwassen betekent zwart geld legaal laten lijken. Zwart geld is geld dat Illegaal is verdiend. Het is pas iets waard als het ook uitgegeven kan worden. Daarom doen criminelen alsof ze het eigenlijk op een andere manier verdiend hebben, bijvoorbeeld met een restaurant of een kapperszaak.

Criminele motorbendes, ook wel OMG’s (Outlaw Motorcycle Gangs), zijn hiërarchisch georganiseerde motorclubs die door hun leden gebruikt worden voor (de afscherming van) criminele en ondermijnende activiteiten. De leden accepteren geen grenzen die van buitenaf worden opgelegd en hebben hun eigen regels. 

Geweld en verstoring van de openbare orde zijn onderdeel van de cultuur. Ook zijn clubleden en hun criminele activiteiten vaak verweven met horeca, de harde kern van voetbalsupporters of overheidsdiensten. Hierdoor hebben ze een ondermijnend effect op de samenleving.

Fraude met zorggelden heeft verschillende vormen. Denk bijvoorbeeld aan  malafide zaakwaarnemers die het persoonsgebonden budget van chronisch zieken of gehandicapten in eigen zak steken. Of zorgaanbieders die niet uitgevoerde behandelingen wel declareren of behandelingen voor een te hoog bedrag declareren. In alle gevallen komt zorggeld niet terecht waar het hoort en wordt het betalen van de zorg steeds moeilijker.

Bij ondermijnende milieucriminaliteit wordt vaak gedacht aan het dumpen van (chemisch) drugsafval, maar het kan ook gaan om de vermenging van schone en vervuilde grond, mestfraude en het op grote schaal frauderen met asbest.

Met het overtreden van milieuvoorschriften wordt veel geld verdiend (of bespaard) door bedrijven. Het niet-naleven van milieuvoorschriften levert risico's op voor de omgeving.

De veiligheid in buitengebieden wordt bedreigd door criminele activiteiten. Door de uitgestrektheid van de buitengebieden kunnen criminelen er vaak ongezien hun gang gaan. 

Boerenbedrijven en tuinders krijgen te maken met diefstal van diesel, koperen spuitkoppen en kostbare landbouwmachines op het erf. Ook zijn er steeds vaker hennepkwekerijen en xtc-labs in afgelegen schuren of stallen. Al dan niet met (gedwongen) medewerking van de eigenaar. De buitengebieden worden ook gebruikt voor de dumping van chemisch afval.