Verslag vergadering erfgoedcommissie 29 januari 2024
- Tijd: 19:00 - 21:00 uur
- Locatie: Raadhuis Heerde, Bonenburg
- Voorzitter: mevrouw W. Blankvoort
- Leden: mevrouw W. Allersma, de heer S. van den Bergh (digitaal), mevrouw A. Brem-Mackaaij, de heer J. Stap, mevrouw. F. Bosch-Kruimel, mevrouw. R. Perlot (ambtelijk secretaris, notulist)
- Gasten: wethouder S.J.L. Nienhuis, mevrouw C. Eijkelkamp (adviseur RO)
1. Opening
WB opent de vergadering en heet wethouder Nienhuis welkom. Korte kennismakingsronde.
2. Overleg met wethouder Nienhuis over rol Erfgoedcommissie bij ruimtelijke plannen/initiatieven
Overleg over/naar aanleiding van:
- Uitkomsten onderzoek rol Erfgoedcommissie bij ruimtelijke plannen/initiatieven
- Verzoek college van 6 juli 2023 in reactie op advies over bestemmingsplan Dorpsstraat 29-31 (kerkelijk centrum)
Besproken bijlage (de bijlage is niet toegevoegd aan het verslag):
- Rol Erfgoedcommissie met voorkant V2
Verslag:
WB geeft aan wethouder Nienhuis het doorlopen proces aan. De Erfgoedcommissie is zich er van bewust dat zij een adviserende rol aan het college heeft en heeft vanuit die optiek het laatste half jaar ook gekeken naar haar taken en bevoegdheden op basis van het instellingsbesluit van de commissie. Ook is gekeken naar de procedures bij het verbouwen/slopen van panden en ruimtelijke plannen/ontwikkelingen.
Het college (i.c. de medewerkers) kan de commissie expliciet om advies vragen bij bovengenoemde procedures. Dit vraagt wel om discipline om dit tijdig te doen. Het vergaderschema van de commissie is in de organisatie bekend. Daarnaast kan de commissie nagaan hoe de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit haar adviesrol heeft ingevuld.
De commissie wil graag betrokken worden bij plannen die een beschermd monument (of de omgeving daarvan) raken, plannen die oude bebouwingslinten of bruggen raken, plannen die markante panden of de omgeving daarvan betreffen, plannen die panden in het hart van de samenleving betreffen en plannen die volgende de cultuurhistorische waardenkaart het Heerder erfgoed raken.
Aansluitend heeft de commissie ook nagedacht over het verschil op verzoek van het college en ongevraagd advies. Advies op verzoek zal terug te vinden zijn in het verslag van de commissie met uiteindelijk de conclusie of de commissie het wenselijk of onwenselijk vindt. Ongevraagd adviezen, komen in de vorm van een brief aan het college.
Voor het geven van een ongevraagd advies heeft de commissie uitgangspunten geformuleerd, zoals:
- Urgentie omdat sprake is van een dreigende (niet wenselijke) aanpassing in de ogen van de commissie
- Proportioneel (er moet sprake zijn van een nadrukkelijk erfgoedbelang)
Het ongevraagd advies zal spaarzaam ingezet worden, deugdelijk worden onderbouwd en het moet realistisch en neutraal zijn. Bij de bespreking wordt een ambtelijke vertegenwoordiging uitgenodigd om een toelichting te geven.
De commissie vraagt het college om bij een besluit dat afwijkt van het advies van de commissie een terugkoppeling te geven met overwegingen.
Wethouder Nienhuis geeft aan blij te zijn met de uitkomsten en de gemaakte afspraken. De wethouder stipt de consequenties van de Omgevingswet voor onder meer de Erfgoedcommissie aan. Ambtelijk wordt gewerkt aan de invulling van de gemeentelijke adviescommissie (hierna: GAC) met als inzet een effectieve inrichting van deze commissie. Ook uit de wethouder de wens om de huidige welstandsnota uit 2004 aan te passen.
De commissie geeft de wethouder mee dat bij het nadenken over de invulling van de GAC het van belang is om ook na te denken over de invulling van het beleid. Bijvoorbeeld omdat de expertises binnen de GAC moeten aansluiten bij de reikwijdte van het gevoerde erfgoedbeleid binnen de gemeente. SvdB noemt als voorbeeld cultuurlandschappen. Dit vraagt om een landschapsdeskundige.
Ook geeft de commissie mee dat het van belang is om de inrichting van het welstandsbeleid te baseren op de ambities die zijn verwoord in de omgevingsvisie. Met het nieuwe welstandsbeleid kunnen de ambities worden geconcretiseerd en kunnen inwoners geënthousiasmeerd worden.
De commissie is bang dat indien geen serieuze stappen worden gezet om een nieuw welstandsbeleid vast te stellen het erfgoedbelang telkens het onderspit delft in de belangenafweging. De commissie roept de wethouder op om te komen met een uitgebreid nieuw welstandsbeleid waarbij anders wordt gestuurd op kwaliteit dan onder de huidige welstandsnota en waarbij erfgoed wordt ingezet om te komen tot oplossingen.
3. Mededelingen
- Op 17 juni 2024 neemt SvdB als plaatsvervangend secretaris in verband met andere verplichtingen van de ambtelijke secretaris de verslaglegging voor zijn rekening.
- De vergadering van 8 april 2024 start om 19.00 uur in plaats van om 19:30 uur.
3.a Invulling gemeentelijke adviescommissie
Verslag:
RP geeft korte presentatie. Voor het jaar 2024 wordt doorgewerkt met Commissie Ruimtelijke Kwaliteit en Erfgoedcommissie. In 2025 wordt een start gemaakt met de GAC.
3.b Protocol ongevraagd advies
Verslag:
SvdB licht kort toe wat is aangepast in het protocol ten opzichte van de laatste versie. De eis van unanimiteit bij besluitvorming is uit het protocol nu dit niet werkbaar is. In plaats daarvan is opgenomen dat de commissie bij specialistische opmerkingen bepaalt of de vereiste disciplines vertegenwoordigd zijn. Het protocol is met de gemaakt aanpassingen nu definitief. WB dankt SvdB voor het opstellen. De commissie verzoekt RP het protocol wat betreft de lay-out aan te laten sluiten bij de andere documenten van de commissie (actiepuntenlijst).
4. Vaststellen verslag vergadering 27 november 2023
Besproken bijlage (de bijlage is niet toegevoegd aan het verslag):
- Verslag Erfgoedcommissie 20231127 concept (2)
Verslag:
Geen opmerkingen over het verslag. Verslag is goedgekeurd en vastgesteld. Wel zijn er twee vragen naar aanleiding van het verslag. De commissie vraagt aan CE naar de stand van zaken over punt 6 van het verslag (Dienstwoning Gemaal Pouwels Bakhuis en Poldergemaal Veluwe). CE geef aan dat geen nieuwe ontwikkelingen zijn te melden. Het waterschap is aan zet.
Wat betreft 5 (Inbreng commissie in ruimtelijke plannen) geeft CE desgevraagd aan dat de door de commissie opgestelde werkafspraken zijn besproken met de medewerkers RO. De werkafspraken kunnen op instemming rekenen. De medewerkers RO gaan aan de slag met de werkafspraken.
5. Terugkoppeling CRK
Verslag:
SvdB geeft een terugkoppeling.
6. Biodiversiteitsplan
De afdeling RO werkt aan een biodiversiteitsplan na een motie van de Raad (bijlage 1) die oproept tot de ontwikkeling van een biodiversiteitsplan. Zie voor een beschrijving van het proces om te komen tot het biodiversiteitsplan de bijgevoegde actieve raadsinformatie (bijlage 2). Bespreken mogelijkheden/overwegingen verbinden biodiversiteit en landschappelijke structuren en elementen (zie bijlage 3, mailwisseling).
Besproken bijlagen (de bijlagen zijn niet toegevoegd aan het verslag):
- 2023-08, gewijzigd, Biodiversiteit AANGENOMEN
- 2023-75 Actieve raadsinformatie Opstellen biodiversiteitsplan
- Mailwisseling landschapselementen en biodiversiteit
Verslag:
De commissie besluit om niet een apart ongevraagd advies op te stellen maar in het advies naar aanleiding van de Omgevingsvisie in te gaan op de relatie erfgoed en biodiversiteit. Inzet is het college te wijzen op het belang van en de rol van erfgoed (landschapsstructuren) bij biodiversiteit en de wisselwerking tussen erfgoed en biodiversiteit. Door landschappelijke elementen en structuren te beschermen kan ook een bijdrage worden geleverd aan eisen en ambities op het gebied van biodiversiteit. AB verwerkt dit in de alinea’s over landschappelijk erfgoed.
7. Advies Omgevingsvisie Heerde
Bespreken concept advies (zie bijlage).
Besproken bijlage (de bijlage is niet toegevoegd aan het verslag):
- Advies nav omgevingsvisie V2
Verslag:
De commissie is tevreden over de voorzet van het ongevraagd advies. Het advies wordt op de volgende punten aangepast/aangevuld:
- Toevoegen voorbeelden ontbrekende categorieën van monumenten op de huidige monumentenlijst of erfgoed van “nieuwe Heerdenaren”. De commissieleden geven RP voor 1 maart 2024 voorbeelden door (actiepuntenlijst).
- Verwerken aanpassingen in document Het belang van Landschappelijk erfgoed in de gemeente Heerde naar aanleiding van input van de regioarcheoloog Stedendriehoek in de alinea hierover (actie RP).
- Relatie biodiversiteit en erfgoed opnemen in alinea over het beter borgen van het landschappelijk erfgoed (actie AB).
8. Jaaroverzicht Erfgoedcommissie 2023
Bespreken bijgevoegd concept jaaroverzicht.
Besproken bijlage (de bijlage is niet toegevoegd aan het verslag):
- Jaaroverzicht 2023 concept
Verslag:
Definitie erfgoed zoals verwoord in het jaaroverzicht komt uit het werkplan van de commissie. Het overzicht wordt vastgesteld onder aanpassing van:
- Nummering adviezen (twee maal 4.6)
- Definitieve financiële afwikkeling (nog niet alle facturen zijn binnen)
- Aanpassing tekst over document het belang van landschappelijk erfgoed naar aanleiding van opmerkingen van de regioarcheoloog Stedendriehoek
9. Actiepuntenlijst
Besproken bijlage (de bijlage is niet toegevoegd aan het verslag):
- Actiepuntenlijst E-cie stvzkn 20231127
Verslag:
Punten 50, 57 en 59 worden van de actiepuntenlijst afgevoerd.
10. Rondvraag
JS vraagt aandacht voor de historische bruggen over het kanaal. Hier gaat veel te zwaar verkeer over heen in weerwil van de geldende verkeersvoorschriften. Daardoor wordt bijvoorbeeld de Oost-Indische brug aan gort gereden. De commissie is bezorgd over de staat en het behoud van de historische bruggen in Heerde.
AB vraagt of ze deze Erfgoedcommissie als voorbeeld mag benutten om te laten zien dat het mogelijk is erfgoed breder te benaderen en landschap daarin te betrekken. De commissie stemt hier mee in.
11. Sluiting
WB sluit om 20.57 uur met dank aan de leden voor ieders inbreng in de vergadering.